Ngày xưa - Bạch Mai

      Gaëp laïi Môï hoâm nay khoâng coøn laø moät ngöôøi Môï nhanh nheïn ngaøy naøo cuûa coâ muï vöôøn (muï vöôøn nhöng ra tröôøng lôùp ôû CT haún hoi) ñang laøm ngay taïi traïm xaù  laø ñaát beân nhaø choàng cho möôïn, môï ñaõ nhìn ra noù ngay.

          - Phaûi con UÙt ngaøy aáy bò haø baù aên chaân ñoù khoâng?

          - Ñuùng roài, nhöng môï ñöøng nhaéc nöõa con queâ vôùi maáy ñöùa nhoû laém nghe. Baây giôø chæ coøn duy nhaát môï laø ngöôøi nhaân chöùng soáng soùt vaø bieát chuyeän ñoù.

          Caùi ngaøy aáy cuûa ba möôi maáy naêm veà tröôùc con UÙt vaø beù Tö ñeøo nhau treân chieác Honda ñeå veà queâ cuûa nhoû beù Tö chôi treân con ñöôøng raát laø xaáu xí. OÂi naøo laø oå gaø, oå vòt, oå voi (vì noù laø oå lôùn nhaát nöôùc ngaäp lan ra gaàn heát con loä) nghe nhoû beù Tö noùi maáy ngaøy nay möa neân ñöôøng laày loäi laém nhöng con UÙt vaãn haùo höùc ñi lieàn vì muoán bieát ôû döôùi queâ laø nhö theá naøo maø nghe beù Tö keå maø baét theøm, ñeå noù taän maét nhìn thaáy caùi tuoåi thô döõ doäi cuûa beù Tö coù gioáng y chang nhö TTDD cuûa TKT maø noù ñaõ ñoïc trong saùch khoâng? töø laâu noù khao khaùt vaø noù öôùc ñöôïc höôûng caùi tuoåi thô nhö vaäy, giôø thí noù ñaõ ñöôïc toaïi nguyeän. Con UÙt giôø laø ngöôøi lôùn roài, lyù do laø noù ñaõ nghæ hoïc bôûi vì ñi tôùi ñaâu con UÙt ñeàu nghe ngöôøi ngöôøi khaùo vôùi nhau raèng "- nhaø noù nhö vaäy hoïc côû naøo thi cuõng khoâng ñaäu ñaâu" laøm noù naûn chí vaø buoâng xuoâi.

          Neân môùi coù ngaøy hoâm nay noù ñöôïc dung daêng dung deû cuøng nhoû beù Tö veà queâ. Nhaø ngoaïi beù Tö coù möôøi maáy caây soá thoâi, nhöng sao chaïy hoaøi vaãn chöa tôùi, ngöôøi ta thöôøng noùi ñöôøng laàn ñaàu môùi ñi bao giôø cuõng thaáy xa hôn luùc veà. noùi laø treân ñöôøng veà queâ seõ ñöôïc ngaém ñoàng ruoäng maø coù ngaém nghía gì ñaâu, maét maõi nhìn traùnh nhöõng oå gaø coøn tay thì phaûi caàm laùi cho chaéc chæ ñöôïc nghe gioù rì rì, maùt maùt ôû beân tai, tieáng nhoû beù Tö höôùng daãn khi thì chaïy thaúng khi thì queïo phaûi vaø qua caàu cuõng queïo phaûi luoân roài cuõng tôùi nhaø.

          Nhaø ngoaïi theânh thang, ngang maët loä döôùi meù soâng coù moät traïi ghe to ñuøng, chæ coøn laïi moät vaøi ngöôøi thôï coù leû ñaõ muoán deïp (vì oâng ngoaïi giaø khoâng ai troâng) beù Tö daét xe ñi röûa noù keâu con UÙt.

          - Maøy voâ nhaø tröôùc ñi.

          Con uùt böôùc qua con loä nhoû vaøo tôùi saân nhaø, noù chöa kòp ñi tieáp thì ñaõ khöïng laïi.

          - Trong nhaø treân boä ngöïa goû ngoaïi ñang ngoài ñoù maëc boä ñoà traéng, khaên raèn vaét vai moät chaân xeáp baèng, moät chaân choùng leân, tay caàm cuïc thuoác xæa qua xæa laïi noù baøng hoaøng, ngoaïi ñoù sao? ngoaïi cuûa noù ñaây roài, noù sung söôùng, haân hoan cuûa bao ngaøy xa caùch baây giôø ñöôïc gaëp laïi. Noù seõ chaïy tôùi keâu lôùn ngoaïi ôi! ngoaïi ôi! noù seõ saø vaøo loøng ngoaïi vaø baø seõ oâm noù hoân chuøn chuïc, coù laàn noù ñi hoïc veà vöøa nhaûy chaân saùo vaøo nhaø vöøa ca toaùng leân thì nghe tieáng voã tay töø nhaø asu, noù bieát ngay ñoù laø ngoaïi roài, ngoaïi khen laáy khen ñeå, moãi laàn ngoaïi aên traàu laø noù ngoaùy traàu cho ngoaïi aên, ngoaïi hieàn khoâ noù coù ngoaùy ñöôïc gì ñaâu maø ngoaïi vaãn chìu, moãi laàn ñaâm caây ngoaùy xuoáng va khi ruùt leân thì laù traàu dính theo, noù ñaâu coù bieát laáy ngoùn tay chaën laù traàu laïi, vì theá maø khi aên ngoaïi phaûi ngoaùy laïi cho naùt. Vaäy maø ngoaïi khoe vôùi maù noù.

          - Chaùu UÙt ngoaùy traàu cho maù aên ñoù.

          Vaøi ba böõa ngoaïi leân thaêm noù moät laàn, cuõng ñeàu cho noù moùn quaø maø chæ ôû queâ môùi coù thoâi.

          Moãi laàn aên côm xong noù hay ñoøi ôû nhaø cho noù aên traùi quít, maù cho noù traùi quít maøu xanh voû cay cay noù giaûy naåy khoâng chòu cöù moät hai ñoøi cho ñöôïc traùi quít maøu vaøng, luùc naøy thì caû nhaø môùi vôõ leõ ra laø traùi "quít toâ ma" noø nghieàn aên traùi ñoù vaø laø traùi ngoaïi noù cuõng thích.

          Khi aên côm xong ôû nhaø ai cuõng aên "la seùt" moùn gì thì aên coøn noù thì ñöôïc ngoaïi ñuùt cho mieáng "quít toâ ma" ñeå "la seùt" ñoù laø moät kyõ nieäm khoâng bao giôø queân cuûa tuoåi thô vôùi ngoaïi, giôø thì khi ñi ñaâu heå thaáy traùi "quít toâ ma" noù ñeàu phaûi mua baèng ñöôïc ñeå cuùng ngoaïi.

          - Con UÙt ñöùng röng röng nöôùc maét, noù seõ chaïy voâ noù seõ oâm ghì laáy ngoaïi (con seõ ngoaùy traàu cho ngoaïi aên vì baây giôø con lôùn roài, con seõ ngoaùy traàu nghieàn naùt maø khi aên ngoaïi khoâng caàn ngoaùy laïi) ngoaïi seõ hoûi chaùu UÙt cöng cuûa ngoaïi veà ñaáy haû? vaø ngoaïi seõ oâm noù vaøo loøng hoân laáy hoân ñeå, noù seõ oâm sieát ngoaïi laïi khoâng cho ngoaïi xa noù nöõa.

          - Con UÙt vöøa chaïy vaøo vöøa keâu lôùn - Ngoaïi ôi! ngoaïi ôi! nhöng ba laáy tay che maét nhíu maøy nhìn ra.

          - Ñöùa naøo vaäy baây?

          - Trôøi ôi! sao vaäy? gioïng cuûa chaùu cöng maø ngoaïi khoâng nhôù. con UÙt nhö ngöôøi böôùc huït chaân noù chôùi vôùi noù siu siu khoâng coøn ñöùng vöõng, coù tieáng nhoû beù Tö sau löng.

          - Con UÙt baïn con ñoù ngoaïi, noù nhö baøng quaøng tænh giaáu noù tiu nghæu vaø buoàn thæu buoàn thiu.

          Nhöng roài ngoaïi cuûa beù Tö cuõng gioáng nhö ngoaïi cuûa noù baø cuõng oâm noù vaøo loøng noù cuõng oâm baø nhöng tuûi thaân khoùc söôùt möôùt.

          Beù Tö hieåu yù, thaáy vaäy noùi.

          - Tao cho maøy möôïn ngoaïi ñôõ ñoù, noù caûm ôn beù Tö roái rít, noù möøng khoân xieát vì beù Tö khoâng caø nanh.

          - Nhöng maø tao möôïn luoân aø nghe! ai naáy ñeàu phaù leân cöôøi. Noù laïi oâm ngoaïi vaø thaáy thaân thuoäc nhö thuôû naøo.

          Böõa ñoù ngoaïi cho hai ñöùa aên böõa côm moùn maém kho no neâ ñoù laø moùn khoaùi khaåu nhaát cuûa hai ñöùa.

          Qua ngaøy sau caû hai ñöùa ñöôïc caäu daét ñi thaêm ruoäng, thaønh phaàn ñoaøn goàm coù : caäu, anh Nam, beù Tö, con UÙt vaø beù Nhaõ (nhoû hôn tuïi noù hai tuoåi)

          Caäu baét phaûi boû deùp heát, eo ôi! caùi gì chöù moùn naøy thì chua ñaây, nhoû lôùn ñoâi deùp bao giôø cuõng keø keø beân chaân, thoâi thì coá chöù bieát sao.

          Ñi boä côõ caây soá maáy laø tôùi ruoäng, luùa caáy ñöôïc caû tuaàn, nhieäm vuï cuûa chuyeán ñi naøy laø nhoå coû, noù, beù Tö, con Nhaõ coù nhoå ñöôïc coïng naøo chæ lo baét oác maët nöôùc chöa ai daãm leân neân coøn trong vaét thaáy roõ moàm moäp nhöõng chuù oác naèm döôùi, goác luùa, baét moät con roài hai con, ba, boán, naêm con, oâi thoâi laø nhieàu, thaáy maø ham, caäu keâu thoâi ñöøng baét nöõa ñi saâu voâ nöõa nhieàu laém, luùc ñoù maø baét sôï roài khoâng ñem veà noåi, con UÙt ham quaù cöù baét mieát.

          A! Ha! ñaây roài gaàn caû chuïc con noù vöøa dôùi tay xuoáng baét thì nghe beân tai tieáng laøo xaøo, rì raøo, vaø coù tieáng noùi cuûa ai ñoù ôû xa lô xa laéc töï ñaâu ñau.

          - Chuû nhaân ôi! xin tha maïng, xin tha maïng (doøm qua ngoù laïi nhoû beù Tö vaãn bình thaûn, beù Nhaõ thì tænh queo) vaäy thì tieáng cuûa ai? ai? môùi vöøa caát tieáng, con UÙt chaêm chuù laéng nghe vaø doõi theo höôùng ñoù, höôùng baøn tay noù vöøa dôùi tôùi.

          - Nhöõng con maét beù tí xíu ñang ngöôùc nhìn noù nhö coù veõ van lôn, thoâi thì ra laø maáy nhoùc tì oác naøy, chaéc laø oác cha oác meï vaø oác caùc con cuûa noù ñaây, con UÙt khoâng ñaønh loøng vaø ñöùng thaúng leân vôø nhö ñaõ baét chaùn. (neáu hieåu theo thuyeát nhaø phaät thì noù ñang saùt sinh), töï nhieân loøng noù chuøng xuoáng. Con UÙt keâu beù Tö vaø con Nhaõ.

          - Thoâi tuïi mình ñi tieáp.

          Nhöng tröôùc khi ñi noù doøm laïi trong thuøng ñöïng oác nhöõng con oác boø leãnh ngheãnh treân mieäng thuøng chuùng noù cuõng ñang muoán töï do ñaây (coù nghóa laø khoâng muoán cheát) con UÙt truùt ngöôïc thuøng ñoå ra heát.  - Beøn noùi baâng quô.

          - Thaáy thì baét cho ham, baét nhieàu veà rinh khoâng noåi ñaâu. Noùi xong con UÙt höôùng maét veà phía beù Tö vaø con Nhaõ, caû hai khoâng phaûn ñoái coù leõ caû hai cuõng cuøng chung suy nghó gioáng noù chaêng.

          Cuoäc haønh trình tieáp tuïc ba ñöùa raùng böôøn theo caäu vaø anh Nam hai ngöôøi ñaõ xa laéc phía tröôùc, noù teù leân tuoät xuoáng vì ñöôøng ñeâ trôn trôït, con UÙt phaûi ñi xuoáng ruoäng, ôû döôùi ruoäng nöôùc laïnh laïnh saïch chaân môùi ñi ñöôïc tôùi nôi. Nôi saâu ñoù ngöôøi ta goïi laø lung, ôû döôùi lung coù hai, ba ngöôøi ñang thoø leân thuïp xuoáng ñeå nhoå naên, nhöõng coïng naên daøi daøi, troøn troøn maøu naâu saäm, khi loät boû lôùp ngoaøi noù, coù maøu xanh maï noûn naø, ôû nhaø con UÙt hay duøng naêng xaøo vôùi teùp aên khoûi cheâ, nhöng sao maø cöïc quaù, baøn chaân vaø baøn tay cuûa nhöõng chò nhoå naêng bò hö heát vaø söng ñoû taáy. Tuïi noù cuõng böôùc xuoáng nhoå, nöôùc ngaäp tôùi buïng, luùng ta luùng tuùng chaüng nhoå gì ñöôïc, môùi phaûi thaáy laø ngöôøi daân ôû queâ raát chòu khoù chòu cöïc.

          Ngaøy qua ngaøy, roài laïi tôùi ngaøy mai caäu gôûi hai ñöùa ñi nhôø ghe tôùi choã taäp söï, ñoù laø nôi chöa laàn naøo noù bieát tôùi, xa xa môùi coù moät caên nhaø cuoäc soáng ôû ñaây buoàn hiu buoàn haét, vaäy maø con UÙt cuõng soáng hoøa ñöôïc (vì luùc naøo con UÙt cuõng nhôù lôøi ba maù noù daïy, tuïi con khoâng phaûi laø tieåu thô hay coâng töû moïi ngöôøi laøm ñöôïc mình laøm ñöôïc, moïi ngöôøi soáng ñöôïc mình soáng ñöôïc).

          Vaøi ngaøy sau moïi vieäc ñaõ saép xeáp oån ñònh, chieàu chieàu maáy coâ troøn hay ra meù soâng ngoài chôi, caëp hai beân meù naøo laø: coùc keøn, naøo laø oâroâ moïc daøy mòt, chen laãn nhöõng buïi raùng laàn ñaàu tieân noù môùi bieát ñöôïc caây choåi raùng laø ñöôïc laøm töø caây naøy vaø ñoït non cuûa noù mình cuõng aên ñöôïc, xa xa coù moät vaøi caây baàn, baàn laø loaïi caây coù traùi troøn troøn, deïp deïp, vò thì chua leùt, nhöng chaám muoái aên raát laø ghieàn vì theá maø traùi baàn thu huùt ñaùm tuïi noù. (tuïi noù ñaët laø traùi caây mieät ñoàng queâ).

          Coâ troø ñang ngoài taâm söï aên uoáng thì tieáng keâu voïng töø beân kia soâng moïi ngöôøi ñoå doàn nhìn qua

          - Coâ ôi! coâ ôi!

          Tieáng keâu vaêng vaúng cuøng göông maët hí ha hí höûng cuûa nhoùc hoïc troø, noù giô cao con caù.

          - Maù em keâu ñem sang qua cho hai coâ (ôû ñaây laø vaäy cho laø noùi cho, khoâng maøu meø noùi bieáu hay taëng) con caù naøy chaéc laø con lôùn nhaát ngaøy hoâm nay kieám ñöôïc. vaäy maø !!!. (duø bieát raèng khaïp gaïo trong nhaø muùc keâu ñuïng ñaùy).

          Giöõa trôøi nöôùc bao la, moät chieác xuoàng con con, moät con beù con con vôùi caây saøo daøi thöôøn thöôït, moät caùi choùng saøo laø xuoàng löôùt ñi thoan thoaùt, vuït caùi ñaõ ra khoûi giöõa doøng.

          Con UÙt vaø beù Tö ñöùng baät daäy, ngheånh maët ra nhìn, moãi ñöùa coù moãi ngaû suy nghó rieâng nhöng cuøng moät ñaïi yù chung ñoù laø nhöõng gioït nöôùc maét tuoân traøo ñoäp ñoäp rôi xuoáng, maõi thoån thöùc suy nghó xuoàng caäp beán töï bao giôø.

          Caàm con caù treân tay ñaây laø moät moùn quaø khoâng ñaùnh giaù ñöôïc baèng tieàn vì noù chaát chöùa bieát bao laø tình caûm yeâu thöông cuûa ngöôøi phuï huynh maø hoï khoâng noùi thaønh lôøi.

          - Coâ caûm ôn em (coâ bieát trong em ñang coù hai nieàm vui, moät nieàm vui cho vaø moät nieàm vui nhaän) em cho hai coâ, hai coâ traân troïng nhaän moùn quaø, caùi söï ñoùn nhaän noàng haäu naøy ñaõ laøm cho em haïnh phuùc, ñoù laø em ñöôïc nhaän, nhìn aùnh maét saùng ngôøi haïnh phuùc cuûa nhoùc hoïc troø ñaõ lan toûa vaøo taâm hoàn noù, ôû ñaây con UÙt töøng ngaøy töøng ngaøy ñöôïc soáng trong tình yeâu thöông san seõ.

          Hoâm nay maù Ba ôû xoùm treân môøi hai ñöùa noù aên böõa côm, tuy khoâng xa laém nhöng phaûi qua nhöõng ñoaïn sình laày vaø ngaäp nöôùc neân phaûi boû deùp ñi chaân khoâng, nhoû beù Tö ñi leï laém con UÙt thì bò tröôït leân tröôït xuoáng, beù Tö baûo.

          - Maày baám ngoùn chaân xuoáng.

          - Tao (ñang baám neø) chöa noùi heát caâu noù ñaõ teù caùi bòch, nhoû beù Tö phaûi quaây laïi ñaïp nhöõng vaït coû hai beân ñöôøng cho noù ñi leân, ñi ñöôïc moät hoài thì caûm giaùc nhoät nhoät ôû döôùi baép chaân noù ñöa tay kheàu khoâng rôùt xuoáng, laáy coïng coû caøo cuõng khoâng luoân, luùc naøy noù khoâng coøn bình tónh nöõa (khoâng bieát con quyû quaùi gì ñaây) noù la laøng, beù Tö phaûi trôû laïi traán an noù.

          - Laïi tôùi nhaøø maù Ba tao seõ laáy ra cho, phaûi noùi laø nhoû beù Tö hay thieät, tôùi nhaø maù Ba noù queït moät chuùt voâi aên traàu ñeå ngay choã con ñoù noù rôùt xuoáng lieàn, ñoù laø con ñóa, moät con huùt maùu cuõng laàn ñaàu con UÙt bieát ñeán. (ôû ñaây noù gaëp nhieàu caùi laàn ñaàu tieân laém).

          Nguyeân ngaøy hoâm ñoù vaø nhöõng ngaøy tröôùc ñi tôùi ñi lui baèng chaân khoâng mang deùp döôùi baøn chaân nhöõng ngoùn chaân cuûa noù xuaát hieän nhieàu loå troøn nhoû nhoû maø laïi ngöùa khuûng khieáp khoâng coù thuoác gì ñeå boâi vaø bò noù gaûi neân xöng taáy leân, chaân ñau ñi khoâng noåi vaø toái nguû cuõng khoâng ñöôïc.

          Saùng hoâm sau hai ñöùa noù ñaønh phaûi quay veà, mang boä daïng thaûm thöông hai chaân con UÙt ñöôïc boù laïi ñi suït sòt baèng goùt chaân vöøa voâ tôùi nhaø anh Nam noùi moät caâu laøm noù hoàn phi phaùch taùn.

          - Bò cuøi roài, caùi caúng naøy phaûi cöa boû chöù khoâng heát ñaâu.

          Doøm qua doøm laïi thaáy moïi ngöôøi caêng thaúng, oång laïi cho theâm moät caâu.

          - Bò haø baù aên chaân roài ñoù.

          Luùc naøy thì noù thaät söï hoaûng, oång noùi ñuùng roài, vöøa qua noù loäi döôùi nöôùc maø döôùi nöôùc thì coù haø baù chaéc laø mình ñaõ ñaïp nhaèm "oâng haø baù" roài. Chaúng coøn bieát suy xeùt gì nöõa noù beøn khoùc roáng leân moïi ngöôøi noùi khoâng sao, noù khoâng theøm nghe (ñi chôi maø veà phaûi cöa gioø theá naøy sao?) môï Hai ra tôùi noùi theâm moät caâu.

          - Con UÙt bò haø aên ñoù, nhöng maø khoâng sao ñaâu, (cöù traán tónh noù maø sao cöù baûo haø aên, haø aên hoaøi vaäy).

          Ngoaïi töø beân nhaø böôùc qua.

          - Caùi gì maø con UÙt khoùc döõ vaäy baây?

          Caùi mieäng thì haû hoïng khoùc nhöng con maét thì lieát kieám oâng Nam ñaëng meùt vôùi ngoaïi, thì oång bieán maát tieâu, ngoaïi baûo.

          - Nöôùc aên thoâi khoâng coù sao ñaâu con.

          Nghe caùi töø naøy thì quen laém vì maáy ñöùa laøm ôû nhaø bò hoaøi vaø xöùt thuoác ñoû heát ngay (nhöng sao khoâng nghe tuïi noù than ñau gì heát) noù nheï nhoõm caû ngöôøi, ngoaïi baûo beù Tö.

          - Qua traïm noùi anh Saùu con cho thuoác ñoû vaø thuoác raét leân.

          Saùng hoâm sau chaân noù heát trôn, noù noùi cöôøi huyeân thuyeân nhöng maø nhaän töø tay caäu moät taám giaáy giôùi thieäu ñi hoïc caáp toác 45 ngaøy ôû thò xaõ coù baèng roài môùi ñi daïy ñöôïc, vaø caùi ngaøy ñoù noù ñaõ chia tay taát caû.

          Cho ñeán hoâm nay noù gaëp laïi duy nhaát chæ coøn mình môï (ngöôøi bieát ñöôïc dó vaõng quaù xaáu hoã cuûa noù)nhöõng ngöôøi thaân quen cuûa noù ñeàu ra ñi. Con beù Tö laø ngöôøi töø giaû noù sôùm nhaát roài tôùi anh Nam roài con Nhaõ, Ngoaïi roài caäu, noù trôû veà troán xöa trong khoâng khí teû nhaït vaø coâ ñôn loøng naëng tróu, nhöng noù coù ñöôïc nhöõng ngaøy xöa thaân aùi, con UÙt ñaõ ñöôïc traõi nghieäm vaø lôùn khoân ra trong moâi tröôøng môùi ñoù. Con UÙt caûm ôn taát caû moïi ngöôøi vaø thaép nhöõng neùn nhang töôûng nhôù nhöõng ngöôøi xöa cuûa noù ./.